آشنایی با منبع تغذیه ( Power Supply )

منبع تغذیه – Power Supply
تامین کننده توان مصرفی تمامی قطعات به جز قطعاتی نظیر مانیتور و اسپیکر می باشد که برای برخی از قطعات کابل برق مجزا و مرتبط نظیر Motherboard، CPU، HDD، ODD و … و برخی دیگر از همان کابل ارتباطی مادربرد استفاده می نمایند. آموزش تعمیرات laptop

برای انتخاب پاور چند عامل و ملاک مهم وجود دارند که در صورت عدم توجه به آنها و استفاده از پاورهای معمولی و غیر استاندارد احتمال صدمات شدید فیزیکی بعضا جبران ناپذیر بسیار بالا خواهد بود. در ادامه به بررسی این خصوصیات می پردازیم.

عامل اصلاح کننده توان – PFC
مشخصه برق شهر در ایران 220 ولت و بین 50 تا 60 هرتز و بدین معنی که ولتاژ 220 ولت ارائه شده در یک ثانیه در حدود 5۰ تا 60 بار به 220+ و 220- تغییر می یابد.
برق شهر غیر از ولتاژ 220 ولت با فرکانس گفته شده بالا حاوی هارمونیک های ناخواسته ای نیز می باشد که اکثرا توسط دستگاههایی که شامل موتور می باشد مثل کولر به وجود می آید. وجود هارمونیک های نا خواسته باعث پایین آمدن راندمان پاور و افزایش حرارت تولید شده توسط آن و همچنین کاهش عمر قطعات داخلی پاور می شود. هارمونیک ها در پاور امواج ناخواسته ایی هستند که باعث اختلال در کار مدار پاور می گردند.

وجود PFC باعث ایجاد محدودیت برای هارمونیک های ناخواسته به داخل پاور و همچنین باعث جلوگیری از خروج هارمونیک های تولید شده توسط پاور به مدارات جانبی می شود. PFC غالبا به دو حالت پیاده سازی می شود:

Passive
در این روش با استفاده از یک سیم پیچ با سیمهای قطور در مسیر ورودی از ورود هارمونیک های نا خواسته جلوگیری به عمل می آید. به دلیل قطر زیاد سیمها در سیم پیچ این روش برای پاورهای با توان بالا قابل استفاده نمی باشد. چرا که ابعاد سیم پیچ به صورت تصاعدی افزایش می یابد. عملکرد اصلی این نوع از PFC کاهش حرارت تولید شده و بالا بردن راندمان به جهت هدر نرفتن انرژی و همچنین افزایش طول عمر پاور می باشد.

Active
در این روش به جای جلوگیری از ورود هارمونیک های نا خواسته مدار PFC آنها را دریافت و فرکانس آنها را به فرکانس قابل استفاده برای پاور تغییر می دهد. از آنجاییکه که کنتورهای برق هارمونیک های نا خواسته را به عنوان برق ورودی محاسبه نمی کنند هزینه ایی بابت آنها پرداخت نمی گردد. استفاده از هارمونیک ها به عنوان انرژی مناسب برای پاور باعث افزایش راندمان و کاهش هزینه و افزایش طول عمر پاور و بقیه قطعات می شود.

توان اوج / توان حقیقی – Real / Peak
حداکثر مقدار توانی که یک منبع تغذیه به صورت مداوم در خروجی های خود ارائه می‌ دهد توان حقیقی (Real) آن نامیده می شود. حداکثر مقدار توانی که یک منبع تغذیه به مدت یک دقیقه در خروجی های خود ارائه می‌ دهد توان اوج (Peak) آن نامیده می‌ شود. معمولا توان Peak منابع تغذیه کامپیوتر 50 تا 70 درصد بیشتر از توان Real آنها می‌ باشد. بدیهی است توان Peak ملاک مناسبی جهت معرفی و انتخاب یک پاور نمی باشد، زیرا موقتی و گذراست. اما به علت اینکه از نظر عددی بالاتر از توان Real است بعضی از فروشندگان و یا توزیع كنندگان پاور از آن به عنوان ملاك اصلی یاد می كنند.

راندمان
همانطور كه می دانیم انرژی از بین نمی رود بلكه از نوعی به نوع دیگر تبدیل می شود. در پروسه تبدیل انرژی همیشه مقداری از انرژی هدر می رود یعنی مقداری از آن به صورت ناخواسته به نوع دیگری از انرژی تبدیل می شود. در پاور معمولا انرژی به صورت گرما هدر می رود و همچنین مقدار دیگری از انرژی جهت از بین بردن این گرما (توسط فن ها) هدر می رود. هرچه راندمان یك پاور بالاتر باشد میزان انرژی هدر رفته كمتر است. یعنی اگر راندمان یك پاور 100 درصد باشد هیچ انرژی هدر نمی رود، در این صورت پاور به فن جهت پایین آوردن دمای خارجی نیاز ندارد.