۲۰ سال از نخستین باری که پای تلفن همراه به کشور باز شد، می گذرد. در آن زمان یگانه اپراتور تلفن همراه یعنی مخابرات فقط ظرفیت پوشش دهی ۹۲۰۰ شماره تلفن را داشت، اما در این ۲۰ سال تلفن همراه در ایران مانند دیگر نقاط جهان دستخوش تغییرات زیادی شده و تمایل مردم به استفاده از امکانات جدید، پای اپراتورهای دیگر را نیز به صنعت تلفن همراه کشور باز کرده است.

اکنون تلفن همراه با چهار اپراتور داخلی و نزدیک به ۶۰ میلیون سیمکارت دائم و اعتباری در جامعه ایرانی بیش از ۶۳ درصد ضریب نفوذ دارد. این درصد بالا و تعداد سیمکارت ها نشان دهنده تاثیرگذاری این فناوری ارتباطی است.

از سوی دیگر در سال های اخیر پیشرفت های دنیای فناوری تغییرات زیادی در کاربری و امکانات تلفن همراه ایجاد کرده است. با پیشرفت اینترنت و آمدن تلفن های هوشمند، این وسیله دیگر فقط یک ابزار برای ارتباط برقرارکردن و مکالمه نیست، بلکه با ارائه خدمات پهنای باند اطلاعاتی به عضو جدانشدنی زندگی روزمره مردم جهان تبدیل شده است. برای ارتقای کیفیت سرویس دهی به کاربران و دسترسی به اینترنت پرسرعت، اپراتورهای تلفن همراه نسلی پس از نسل دیگر وارد عرصه این صنعت شد و حال نسل سوم و چهارم تلفن همراه یعنی G۳ و G۴ در اختیار بیشتر کاربران موبایل جهان قرار گرفته است. نزدیک به یک سال است نسل سوم تلفن همراه به وسیله اپراتور چهارم کشور (رایتل) وارد مرزهای ایران شده و تعدادی از کاربران ایرانی امکان لذت بردن از این سرویس را پیدا کرده اند. در آینده ای نزدیک و شاید تا پایان تابستان قرار است با پشتیبانی دیگر اپراتورها از نسل سوم، استفاده از اینترنت G۳ در کشور فراگیر شود. با تحقق این امر تمام کاربران امکان استفاده از اینترنت پرسرعت را روی تلفن های خود در هر جایی تجربه خواهند کرد. این فقط یک پیشرفت فناوری نیست، بلکه می تواند زندگی روزمره کاربران ایرانی را به صورت چشمگیری تغییر دهد. در این گزارش نگاهی انداخته ایم به تحولاتی که نسل سوم تلفن همراه در زندگی روزمره ما ایجاد می کند.

۱ ـ ارتباط

بدون شک ارتقای سطح ارتباط اولین تحولی است که با آمدن اینترنت پرسرعت تلفن همراه اتفاق می افتد. مکالمه تلفنی تصویری و استفاده از سرویس های ارتباطی جهانی که به وسیله اپلیکیشن های مختلف انجام می شود، کاملا با استفاده از اینترنت پرسرعت امکان پذیر است. تسریع و راحتی این نوع ارتباط باعث می شود افراد بیشتری بتوانند به تعاملات اجتماعی روزمره خود بپردازند. این تحول به شکل چشمگیری باعث صرفه جویی در زمان، هزینه و انرژی می شود.

۲ ـ تلویزیون موبایلی

استفاده از سرویس های چندرسانه ای و رسانه های تصویری به وسیله تلفن همراه احتیاج به زیرساخت و اینترنت پرسرعت دارد. با امکان دسترسی همگانی مردم به اینترنت پرسرعت، رسانه های تصویری خاستگاه جدیدی برای ارائه سرویس پیدا می کنند و می توانند در هر لحظه و هر جایی به مخاطبان خود سرویس دهی کنند. این افزایش حجم کاربر، تیراژ رسانه های تصویری را بالا می برد و به صورت مستقیم در پیشرفت آنها تاثیر می گذارد. در چنین فضایی پیشرفت رسانه های تصویری اجتناب ناپذیر است، زیرا باید میلیون ها کاربری را که بتازگی از تلفن همراه خود به جمع مخاطبان آنها اضافه شده اند، پوشش دهند.

۳ ـ خرید و فروش

تجارت جهانی ثابت کرده اینترنت بستر بسیار مناسبی برای معاملات کالا و خرید و فروش است. اکنون در کشورمان فروشگاه های اینترنتی زیادی فعالیت می کنند. همچنین در شبکه های اجتماعی مختلف، به واسطه اعتماد تجارت های کوچکی ایجاد شده که کسب و کار اینترنتی راه انداخته اند. تلفن های همراه با اینترنت پرسرعت مجال مناسبی برای فروشنده و مشتری ایجاد می کند تا در فضای مجازی به معاملات خود بپردازند. با افزایش مشتریان اینترنتی، فروشگاه ها پیشرفت می کنند و کاربر نیز با حق انتخاب بیشتری می تواند کالای مورد نظر خود را بدون محدودیت انتخاب کند. این مسأله باعث می شود افراد بیشتری از امکانات و محصولاتی که پیش از این از دسترسی به آنها محروم بودند، بهره ببرند.

۴ ـ روزنامه نگاری

نامی که در بحث رسانه برای اینترنت انتخاب شده است «رسانه رسانه ها» است. این نام که بیشتر به یک تعریف ساده از تاثیر اینترنت بر رسانه دلالت دارد، نشان می دهد کاربران از طریق اینترنت راحت تر به رسانه ها دسترسی خواهند داشت. در این صورت افرادی که با تلفن همراه خود به اینترنت دسترسی دارند، بیشتر از قبل امکان استفاده از رسانه ها را خواهند داشت. اینترنت تلفن همراه، جامعه هدف رسانه ها را تغییر خواهد داد و این امر باعث پررنگ ترشدن روزنامه نگاری آنلاین در کشور می شود و روزنامه نگاری کاغذی را دستخوش تغییرات زیاد می کند؛ شاید هم حتی باعث پس زدن آن شود. در جهان امروز که با سرعت بسیار زیادی در حرکت است، تسریع در نشر خبر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. همچنین فناوری واقعیت افزوده که با روزنامه نگاری امروز عجین شده است، به اینترنت پرسرعت روی تلفن همراه نیاز مبرم دارد.

۵ ـ سرگرمی

بازی های رایانه ای و سرگرمی های دیجیتال عضو جدایی ناپذیر زندگی امروزی کودکان و بزرگترهاست. در هر شبانه روز به طور میانگین نزدیک به شش ساعت از زندگی مردم دنیا صرف بازی های رایانه ای و سرگرمی های دیجیتال می شود که از این شش ساعت سهم تلفن همراه به عنوان پلتفرمی برای اجرای این بازی ها بیش از ۵۰ درصد یعنی نزدیک به سه ساعت و ده دقیقه است. در ایران نیز بازی های تلفن همراه مانند دیگر نقاط جهان به یک سرگرمی همگانی تبدیل شده، اما بسیاری از آنها فقط به صورت آنلاین قابل اجراست و کسانی که می خواهند از این بازی ها استفاده کنند باید به یک شبکه اینترنت پرسرعت متصل باشند. اینترنت پرسرعت تلفن همراه باعث می شود کاربران بیشتری به بازی های باکیفیت دسترسی پیدا کنند و در فضایی تعاملی به این سرگرمی همه گیر بپردازند.

۶ ـ خانه های هوشمند

فناوری خانه هوشمند که در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته است، وسایل خانه را به ابزارهای هوشمندی تبدیل می کند تا بتوان بهتر از آنها استفاده کرد. این فناوری سبک زندگی ای است که بیشتر کارشناسان معتقدند در آینده بسیاری از مردم جهان آن را انتخاب خواهند کرد، لامپ های هوشمندی که می توانید آنها را از راه دور خاموش و روشن کنید، ماشین های لباسشویی ای که فقط با فشار دادن چند دکمه روی تلفن همراه هوشمندتان برنامه شست وشوی آنها را تغییر می دهید و همچنین یخچال هایی که هوشمندتر از قبل از غذاهای شما نگهداری می کنند و با نشان دادن تصویری از داخل خود روی تلفن همراه شما و زمانی که تماس کار همیشه یا امکان خرید هوشمند خواربار را فراهم می کنند و چند وسایل دیگر که در خانه های آینده شما وجود دارد و می توانید بسیار بهینه تر از امروز از آنها استفاده کنید. تمام اینها به زیرساختی احتیاج دارد که ورود آنها به ایران در آینده ای نزدیک بسیار دور از تصور است، اما اینترنت پرسرعت تلفن همراه همان حلقه گمشده ارتباط زندگی ایرانی و فناوری خانه هوشمند است.

۷ ـ مسیریابی

حتما برای شما هم پیش آمده که زمان زیادی را برای پیدا کردن یک آدرس در خیابان صرف کنید و دست به دامن تمام رهگذرهایی شوید که از کنار شما عبور می کنند. همان طور که می دانید بیشتر تلفن های هوشمند به سیستم ناوبری ماهواره ای یا همان تعیین محل مجهز هستند و با اتصال به اینترنت می توانند موقعیت جغرافیایی شما را روی نقشه نشان دهند. همچنین اپلیکیشن های موبایلی متعددی وجود دارد که بهترین مسیر را به شما معرفی می کنند یا مکان های مهم مانند ایستگاه مترو، رستوران و پایگاه پلیس اطراف را به شما پیشنهاد می دهند. استفاده از تمام اینها آن هم در بیرون از خانه و محل کار نیاز به یک چیز دارد: اینترنت پرسرعت تلفن همراه. شاید با آمدن اینترنت پرسرعت به موبایل ها و امکان انتخاب مسیرهای بهتر و کوتاه تر، خیابان های تهران نیز جای بهتری برای تردد شود.

۸ ـ آموزش

شاید باورتان نشود، اما سالانه میلیون ها آیپد فقط برای استفاده در مدارس خریداری می شود. این نشان می دهد امروزه آموزش تا حد زیادی به فناوری وابسته است، اما استفاده از این فناوری ها به زیرساخت هایی احتیاج دارد تا اطلاعات آموزشی به روز باشد. این زیرساخت با آمدن اینترنت پرسرعت ایجاد می شود و می تواند در فرآیند یاددهی ـ یادگیری به دانش آموزان و دانشجویان بسیار کمک کند. این مساله نه تنها در مدارس و دانشگاه های شهرهای بزرگ بسیار کارآمد است، بلکه یک ابزار بسیار عالی برای کودکانی است که در مناطق محروم در انتظار دریافت آموزش های جدید هستند. با استفاده از روش های آموزشی جدید دانش آموزان مناطق محروم می توانند در لحظه از معلمان و استادانی که در مراکز آموزشی شهرهای بزرگ فعالیت می کنند، بهره ببرند.

۹ ـ اطلاع رسانی

حتما توفان اخیر تهران و بسیاری از شهرهای دیگر کشور را به یاد دارید که در بی اطلاعی کامل ساکنان این شهرها اتفاق افتاد. اطلاع رسانی به تمام ساکنان یک شهر بزرگ چندان کار راحتی نیست. شاید تصور شود پیام کوتاه بهترین راه برای انجام این کار است، اما حجم زیاد وارد شده به شبکه پیام کوتاه در یک لحظه نه تنها کارآمد نیست، بلکه می تواند کل سیستم را مختل کند. در مقابل سرویس اطلاع رسانی آنلاین که با توجه به مکان قرارگیری شما بتواند حوادث و اتفاقات پیرامون را هشدار دهد، بسیار کاربردی است و می تواند در کوتاه ترین زمان ممکن تعداد زیادی از ساکنان شهر را از خطرهای احتمالی مانند زلزله، آتش سوزی، سیل و توفان برهاند. همین قابلیت می تواند برای اطلاع رسانی درباره اتفاقات دیگری مانند فراخوان ها، اعلام نتایج مسابقات ورزشی و حتی نتایج انتخابات به شهروندان استفاده شود.